2022 Uluslararası Grev Raporu
Doruk Tokçabalaban
Emek Çalışmaları Topluluğu, Uluslararası Grevler ve Sosyal Çatışmalar Konferansı’nda gelişen enternasyonal dialog üzerinden ortaya çıkan uluslararası grevler çalışmasının rapor halini 1 Mayıs vesilesiyle yayınladı.
https://emekcalisma.org/wp-content/uploads/2024/05/uluslararasi-grev-raporu.pdf
Rapor Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya, Çin, İtalya, Şili ve Türkiye’de gerçekleşen grev verileri üzerinden ülkeler ve işçi sınıfının durumu hakkında bir karşılaştırma ve inceleme gerçekleştiriyor. Raporun giriş bölümünde ortaya konan; resmi grev rakamlarındaki sıkıntı ve bunun işçi sınıfının pratikteki durumu hakkında yapılan yorumlar konusunda yarattığı problem, konu hakkında yazan/araştırma yapan ve işçi sınıfı üzerine bir siyaset güden herkesin dikkat etmesi gereken detaylar içeriyor. Ülkelerin resmi olarak grev hakkının ötesinde neyin grev olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusundaki bürokratik tavırları bu tarz rakamları incelerken dikkatli olmamız gerektiğini tekrar kanıtlıyor.
Araştırmacılar, genel durum üzerine yaptıkları yorumlarla resmi grev rakamlarına ek olarak farklı araştırmalarda ortaya çıkan veri setlerini birleştirip genel bir resim ortaya koymaya çalışıyor. Altı ülkeyi karşılaştıran tablodaki veriler, 2022 yılı için bir durum analizi yapmaya yeterli kaynak sağlıyor. Ülkeler bazındaki rakamlar işçi başına grev sayısının sırasıyla Şili, Brezilya ve Türkiye’de yüksek olduğunu gösteriyor ama not olarak Çin’in sansür gücünün ve nüfus genişliğinin bu tarz bir karşılaştırma için sorunlar taşıdığının notu düşülüyor. Grevlere katılım hacmi konusunda, İtalya ve Çin verileri tam olmadığı için, karşılaştırma geri kalan üç ülke üzerinden yapılmış ve burada da sırasıyla bin işçinin Şili’de beş, Türkiye’de dört, ABD’de ise üçünün greve katıldığı ortaya konmuş. Buna karşın ABD grevlerinin zaman olarak çok daha uzun olması hacim olarak diğer ülkerle arasında büyük bir fark olmasına sebep olmuş.
Rapor devamında sektörler ve ülkeler bazında daha derinlemesine durum analizi yapıyor. Ülkeler durum analizine ek olarak grevlerin gerçekleştiği dönemin bağlamı açısından da değerlendirilip işçi röportajları, öne çıkan grev hikayeleri gibi detaylı fotoğraflar ile çok katmanlı bir yorum ortaya koymayı başarıyor. Örnek olarak Türkiye bölümünde son dönemin grev ve işçi direnişleriyle öne çıkan sanayi şehirlerinden biri olan Antep’te Birtek-Sen üyesi bir tekstil işçisinin grev deneyimleri hakkında yapılan röportaj küreselleşen Anadolu fabrikalarındaki durumu yakından anlatmaya çalışıyor.
Rapor küresel fabrika düzleminde birbirine entegre ülkelerin işçi hareketlerinin birbirleriyle olan benzerlikleri ve farklılıkları özelinde değerlendirme imkanı sağlaması açısından çok değerli bir kaynak.